کشف حجاب؛ طرحی در جهت قربانی کردن آزادی زنان
تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۸۰۰۶۵
طراحان و مجریان کشف حجاب تصور میکردند که با تبلیغات و زور سرنیزه میتوان آنان را به میل یا اجبار، وادار به پذیرش کشف حجاب نمود؛ و حال آن که نمیدانستند که باورها و سنن دینی و ملی را که در طول هزارهها و سدهها در میان ملتی شکل گرفته است.
به گزارش خبرگزاری شبستان، محمدحسن رجبی دوانی، مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام، رئیس بنیاد ایرانشناسی، معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی و فرهنگی و استادیار تاریخ اسلام دانشگاه امام حسین (ع) در یادداشتی به بررسی سیاست رضاخان در نابودی هویت ایرانی پرداخته و کشف حجاب را طرحی در جهت قربانی کردن آزادی زنان دانسته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
متن کامل این یادداشت را دز زیر می خوانید:
رضاخان پس از رسیدن به قدرت، به ویژه بعد از احراز سلطنت، درصدد برآمد تا تعریف "هویت ملی" را دگرگون کند و در راه تحقق آن از هرگونه اقدامی واهمه نداشت؛ به ویژه آن که چون پرورش یافته محیط خشک نظامی و تربیت یافته افسران روسی بود، فقط خشونت و سرکوب را تنها عامل اجرای برنامههای مورد نظرش می دانست و از به کار بردن آن، هیچگونه تردیدی به خود راه نمیداد.
این هویت جدید که بر دو پایه ناسیونالیسم و تجدد بنا شده بود، ساخته و پرداخته ذهن کسانی چون اردشیر ریپورتر و محمدعلی فروغی بود و بخشی از نقشه راه جدیدی به شمار میرفت که پس از پایان جنگ جهانی اول، دولت انگلیس و صهیونیسم بینالملل برای منطقه غرب آسیا طراحی کرده و به دست گماشتگان بومی خود در کشورهای منطقه از جمله ایران، ترکیه، عراق، و افغانستان همزمان به اجرا درآمد.
این هویت از یک سو، سعی در دور شدن از گذشته اسلامی و همه نمادهای آن در زندگی اجتماعی داشت؛ و از سوی دیگر، بر گذشته ایران باستان و همه مآثر و مواریث آن تاکید میورزید و سعی در بزرگداشت و احیای آئینها و سنن باستانی داشت. از همین رو دوران پهلوی، اسلام، دینی غیر ایرانی و زبان عربی زبانی بیگانه، و مراسم و شعائر اسلامی، امری موهوم، و روحانیت حامل فرهنگ بیگانه و عامل عقب ماندگی و انجماد فکری تلقی شد و تلاش فراوان در تضعیف و نابودی آن به عمل آمد. از دیگر سو، مراسم و جشنهای باستانی نیز چون چهارشنبه سوری، سده، و مهرگان بیش از پیش تبلیغ میشد و سلطنت هم مظهر استقلال و اقتدار ایران تلقی گردید.
وجه دیگر این هویت نوین، تجدد بود که به نام پیشرفت، با تبلیغات فروان ترویج میشد و آرمان دیرین بسیاری از منورالفکران ایرانی از آغاز دوره ناصری بدینسو بود که به دیار فرنگ رفته و یا با زبانهای اروپایی کم و بیش آشنایی یافته و یا با اروپاییان ساکن ایران حشر و نشر داشتند. آنان سادهلوحانه گمان میکردند که با تغییر ظاهر مردان و زنان و سبک زندگی ایرانیان و تبدیل آن به سبک زندگی غربی میتوان حقارت عقبماندگی تاریخی را یکشبه از میان برد و به کاروان فرهنگ وتمدن نوین غربی پیوست.
آنها گمان میکردند که با انقلاب مشروطه و برگزاری انتخابات و تشکیل مجلس شورای ملی، به زودی به آزادی، امنیت، اقتدار، استقلال سیاسی، عدالت اجتماعی و قضایی، و پیشرفت دست خواهند یافت؛ اما پس از گذشت بیست سال از آن هنگام، هیچکدام از آن آرزوها محقق نشد، بلکه با ظهور رضاخان امیدوار بودند که به دست او جامه عمل پوشد؛ هر چند که بسیاری از آن آرمانها همچون آزادی، قربانی تجددی شد که عنوان پیشرفت داشت و با تبلیغات فروان، همه منتقدان و مخالفان را به اتهام دفاع از ارتجاع و عقبماندگی، به صور گوناگون از جمله خشونت و سرکوب، از صحنه سیاست و اجتماع طرد میکرد.
یکی از این اقدامات تجددخواهانه، کشف حجاب بانوان بود که در دی 1314 شمسی انجام شد و برای تعمیم آن، خشونت فروانی به کار رفت. طراحان و مجریان این اقدام تصور میکردند که با تبلیغات و زور سرنیزه میتوان آنان را به میل یا اجبار، وادار به پذیرش کشف حجاب نمود؛ و حال آن که نمیدانستند که باورها و سنن دینی و ملی را که در طول هزارهها و سدهها در میان ملتی شکل گرفته و با اندیشه و زندگی آنها عجین گردیده است، نمیتوان با هیچ ابزاری، ولو خشونت و سرکوب، از میان برد. چنین بود که بسیاری از زنان ایرانی به صور مختلف نسبت به آن واکنش نشان دادند و حتی سالها از خانه بیرون نیامدند، مگر بر حسب ضرورت و آن هم شبهنگام و به همراه نزدیکان خود.
این اقدام رضاخان در جهت کشف حجاب که منزلت زنان را خدشهدار کرد، چنان انزجار و نفرتی نسبت به وی در میان مردم برانگیخت که آنان برای سقوطش لحظهشماری میکردند که این آرزو هم با حمله متفقین به ایران و عزل و اخراج وی از کشور تحقق یافت. به گفته بسیاری از کسانی که آن روزگار را درک کرده و نیز مورخانی که به ثبت و ضبط آن رویداد تاریخی پرداختهاند، مردم بدون توجه به ورود متفقین و سرنوشت کشور، با شنیدن خبر خروج رضاشاه از کشور به شادمانی پرداختند و بانوانی که در طول سالها از منزل خارج نشده و نیز بسیاری هم که به ناچار ترک حجاب کرده بودند، بار دیگر به حجاب روی آوردند.
منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
پایان پیام/50منبع: شبستان
کلیدواژه: کشف حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۸۰۰۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
استادان در هویتسازی و فرهنگسازی اهتمام داشته باشند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، نخستین نشست شورای رابطین امور بانوان و خانواده استان اصفهان در سال ۱۴۰۳ با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی، عاصمه قاسمی مشاور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده در سالن امیرکبیر دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان برگزار شد.
مشاور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور زنان و خانواده در این نشست با اشاره به اثرگذاری استادان زن در جامعه اظهار کرد: شبکه بانوان فرهیخته دانشگاه آزاد اسلامی در سه سطح استادان، کارکنان و دانشجویان؛ شکل گرفته است که اهدافی همچون راهبری شبکه بانوان فرهیخته دانشگاه، توانمندسازی تخصصی شبکه بانوان فرهیخته دانشگاه؛ هماهنگی و نظارت بر عملکرد شوراهای راهبری استانها، هماهنگی و نظارت بر عملکرد مسئولین استانها؛ ایجاد بستر تعاملی با فعالان حوزه زنان و خانواده داخل و خارج از دانشگاه را در دستور کار دارد.
قاسمی با بیان اینکه امور زنان و خانواده باید در امور دانشجویان خانم، با قوت وارد شوند، ادامه داد: ویژگی و فطرت نهادینه شده بانوان در آموزش و تعلیم و پرورش، به لحاظ پارامتر انتقال مفاهیم و دارا بودن مؤلفهها و خصایص ذاتی همچون مهرورزی، صبوری و خستگی ناپذیری که خداوند در زن برای مادری قرار داده است، در شغل بسیاری از اساتید خانم تبلور یافته است.
وی با اشاره به هدف اساسی آموزش عالی خاطرنشان کرد: بانوان در هر رشته و مقطعی که تدریس میکنند، اهتمام ویژهای را صرف صلحگرایی در محیطهای سخت و ستیزهجو مینمایند. چنین معلمانی به ترویج فرهنگ تعامل، صلح و مدارا میپردازند و با گفتار و کردار خود، آموزش میدهند.
معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لنجان هم با اشاره به دغدغه استادان هیئت علمی، تصریح کرد: جامعه چه تفاوتی بین زنان موفق و موثر در دنیای امروزی قائل شده است؟ پیامد حضور زنان موثر در جایگاه علمی، تا چه حد انفاق افتاده است؟ برای رشد هوش و نبوغ لازمه زنان در حوزه تعلیم و تربیت، چه تسهیلاتی درنظر گرفته شده است؟
نرگس عطریان با تأکید بر نیازهای بانوان در دانشگاه آزاد اسلامی تبیین کرد: فعالیتهای ورزشی، جبران مشکلات ارگونومی و ساعات کار زیاد، برنامههای کمک آموزشی فرزندان، توانمندسازی شایستگیهای فرهنگی در زنان، ازجمله موارد مهمی است که باید نسبت به آن توجه ویژه داشت.
در پایان این نشست، از بانوان هیئت علمی برگزیده و افتخارآفرین در عرصههای مختلف علمی، پژوهشی و تحقیقاتی با حضور دکتر طهرانچی ریاست دانشگاه آزاد، محمدعلی نادی معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد، نجفی رییس دانشگاه آزاد استان، محمد باقری معاون هماهنگی و برنامهریزی استان و سایر مسئولان استانی تقدیر شد.
انتهای پیام/